OSI Modeli ve TCP/IP Modeli Nedir ?
OSI Model ve TCP/ IP Modeli Karşılaştırılması
OSI modeli ve TCP / IP modeli, iletişim amacıyla kullanılan en yaygın ağ modellerinden iki tanesidir. Bu iki model arasında bazı farklılıklar ve benzerlikler bulunmaktadır. Ağ oluşturma sürecinde kullanılan birçok temel kuralları tanımlarlar. TCP / IP modeli modern günde kullanılan standart model olsa da, OSI modeli oldukça eski fakat ağ kavramlarını incelemek ve anlamak için kullanılan bir modeldir.
OSI modelinde tanımlanan protokollerin çoğu TCP / IP modelinde kullanılır. OSI Modeli 7 farklı katmandan oluşurken TCP / IP modeli modern platformlarda daha uzmanlaşmış ve daha gelişmiş olan sadece 4 kattan oluşmaktadır.
OSI modeli temel olarak hizmetler, ara yüzler ve protokollere vurgu yapar; bu kavramlar arasında net bir ayrım vardır. TCP modeli ise tam tersine bu kavramları açıkça tanımlayamaz.
OSI Modeli Nedir?
OSI Modeli (Açık Sistem Bağlantıları), bir ağ sisteminin işlevlerini tanımlamak için kullanılan kavramsal bir çerçevedir. OSI modeli, farklı ürün ve yazılımlar arasında birlikte çalışabilirliği desteklemek için bilgi işlem işlevlerini evrensel bir kurallar ve gereksinimler kümesi olarak nitelendirir. OSI referans modelinde, bir bilgi işlem sistemi arasındaki iletişim yedi farklı soyutlama katmanına ayrılır: Fiziksel, Veri Bağlantı, Ağ, Taşıma, Oturum, Sunu ve Uygulama.
Ağ bilişimin başlangıç aşamasında olduğu bir zamanda oluşturulan OSI, 1984’te Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından yayınlandı. Her zaman doğrudan belirli sistemlerle eşleşmemesine rağmen, OSI Modeli bugün hala Ağ Mimarisini tanımlamanın bir aracı olarak kullanılmaktadır.
OSI Modelinin 7 Katmanı
Fiziksel katman (Physical Layer)
OSI Modelinin en alt katmanı, ağ üzerinde gönderen cihazın fiziksel katmanından alıcı aygıtın fiziksel katmanına elektriksel veya optik olarak iletilmeyen ham veri bitlerinin iletilmesiyle ilgilidir. Gerilim, pin düzeni, kablolama ve radyo frekansları gibi özellikleri içerebilir.
Veri Bağlantı Katmanı (Data Link)
Veri bağlantı katmanında, doğrudan bağlı düğümler, verilerin çerçeveler halinde paketlendiği düğümden düğüme veri aktarımını gerçekleştirmek için kullanılır. Veri bağlantı katmanı ayrıca fiziksel katmanda oluşabilecek hataları düzeltir.
Veri bağlantı katmanı, kendi iki alt katmanını kapsar.
- Birincisi, medya erişim kontrolü (MAC), bir ağ üzerinden cihaz iletimleri için akış kontrolü ve çoğullama sağlar.
- İkincisi, mantıksal bağlantı kontrolü (LLC), fiziksel ortam üzerinde akış ve hata kontrolü sağlar ve aynı zamanda çizgi protokollerini tanımlar.
Ağ katmanı (Network Layer)
Ağ katmanı, veri bağlantı katmanından kareleri almaktan ve bunları çerçevenin içinde yer alan adreslere dayanarak hedeflenen yerlerine teslim etmekten sorumludur. Ağ katmanı, IP (internet protokolü) gibi mantıksal adresleri kullanarak hedefi bulur. Bu katmanda, yönlendiriciler, ağlar arasında gitmesi gereken bilgileri tam anlamıyla yönlendirmek için kullanılan çok önemli bir bileşendir. IP, Ipv4, Ipv6, ICMP, ARP vb. gibi protokoller bu katman üzerinde çalışır.
Taşıma katmanı (Transport Layer)
Taşıma katmanı, veri paketlerinin teslimini ve hata kontrolünü yönetir. Sistemler ve bilgisayarlar arasında veri aktarımını, sıralamasını ve nihayetinde veri transferini düzenler. Aktarım katmanının en yaygın örneklerinden biri TCP veya İletim Denetimi Protokolü’dür. TCP ve UDP protokolleri bu katman üzerinde çalışır.
Oturum Katmanı (Sesion Layer)
Oturum katmanı, farklı bilgisayarlar arasındaki konuşmaları kontrol eder. Makineler arasında bir oturum veya bağlantı, katman 5’te kurulur, yönetilir ve sonlandırılır. Oturum katmanı hizmetleri ayrıca kimlik doğrulama ve yeniden bağlantılar içerir. SMB, NFS vb. gibi protokoller bu katman üzerinde çalışır.
Sunu Katmanı (Presentation Layer)
Sunu katmanı, uygulamanın kabul ettiği sözdizimine veya anlam bilimine dayalı olarak uygulama katmanı için verileri biçimlendirir veya çevirir. Bu nedenle, zaman zaman sözdizimi katmanı olarak da adlandırılır. Bu katman ayrıca, uygulama katmanının gerektirdiği şifreleme ve şifre çözme işlemlerini de yapabilir.
Uygulama katmanı (Application Layer)
Bu katmanda, hem son kullanıcı hem de uygulama katmanı doğrudan yazılım uygulamasıyla etkileşime girer. Bu katman, bir web tarayıcısı veya Office 365 gibi son kullanıcı uygulamalarına sağlanan ağ servislerini görür. Uygulama katmanı iletişim ortaklarını, kaynak kullanılabilirliğini tanımlar ve iletişimi senkronize eder. HTTP, HTTPS, DNS, SMTP, SSL, SSH, FTP, Telnet, SNMP, NNTP vb. gibi protololler bu katmanda çalışır.
TPC / IP Modeli Nedir?
TCP / IP Modeli, ağ işlevlerini ayrı katmanlara ayırır. Her katman belirli bir işlevi yerine getirir ve üstündeki katmana ve altındaki katmana karşı saydamdır. Ağ modelleri, ağların nasıl çalışması gerektiğini kavramsallaştırmak için kullanılır; böylece donanım ve ağ protokolleri birlikte çalışabilir. TCP / IP modeli, en yaygın iki ağ modelinden biridir, diğeri ise OSI Modelidir.
Ağın TCP / IP Modeli ağa bakmanın farklı bir yoludur. Model TCP / IP’yi tanımlamak için geliştirildiğinden, TCP / IP kullanan İnternet’e en yakın modeldir.
TCP / IP ağ modeli dört (4) katmana ayrılır:
- Uygulama katmanı
- Taşıma katmanı
- İnternet Katmanı
- Ağ Erişim Katmanı
TCP / IP Model Katmanları
1. Uygulama katmanı
Uygulama Katmanı, kullanıcıya iletişimi sağlayacak bir ara yüz sağlar. Bu, web tarayıcınız, e-posta istemciniz veya bir dosya aktarım istemcisi olabilir.
Uygulama Katmanı, web tarayıcınızın, bir telnet, ftp, e-posta veya diğer istemci uygulamasının çalıştığı yerdir. Temel olarak, bir çift sanal ağ soketi ve bir çift IP adresi kullanan TCP ve / veya UDP’ye binen herhangi bir uygulamadır.
Uygulama Katmanı, Taşıma Katmanına veri gönderir ve bu veriden bir veri alır.
2. Taşıma katmanı
Aktarım Katmanı, veri bölümlerinin İnternet Katmanı üzerinden taşınması için araçlar sağlar. Aktarım Katmanı, uçtan uca iletişim ile ilgilidir.
İletim Denetimi Protokolü, iletişim kurmak için İnternet Protokolü kullanan iki bilgisayardaki iki uç nokta (soket) arasında güvenilir, bağlantı yönelimli veri aktarımı sağlar.
Kullanıcı Datagram Protokolü, iletişim kurmak için Internet Protokolü kullanan iki bilgisayardaki iki uç nokta (yuva) arasında güvenilir olmayan, bağlantısız veri aktarımı sağlar.
Aktarım Katmanı, veri gönderirken İnternet katmanına veri gönderir ve veri alırken Uygulama Katmanına veri gönderir.
3. İnternet Katmanı
İnternet Katmanı, bir veya daha fazla ağda bağlantısız iletişim, küresel bir mantıksal adresleme şeması ve verilerin paketlenmesi sağlar. İnternet Katmanı ağdan ağa iletişim ile ilgilidir. İnternet Katmanı ağdaki verilerin paketlenmesinden, ele alınmasından ve yönlendirilmesinden sorumludur.
İnternet Protokolü, paketleri bir bilgisayardan diğerine ileten paketleme, mantıksal adresleme ve yönlendirme işlevlerini sağlar. İnternet Katmanı, nakliye alırken Aktarım Katmanı ile iletişim kurar ve veri gönderirken Ağ Erişim Katmanına veri gönderir.
4. Ağ Erişim Katmanı
Ağ Erişim Katmanı, fiziksel ağa erişim sağlar. Ethernet, FDDI, Token Ring, ATM, OC, HSSI ve hatta Wi-Fi, tüm ağ ara yüzlerine örnektir. Ağ arabiriminin amacı, bilgisayarınızın kablolu, kablosuz veya fiber optik ağ altyapısına erişmesini ve diğer bilgisayarlara veri göndermesini sağlamaktır.
Ağ Erişim Katmanı, gönderirken fiziksel ağdaki verileri iletir ve veri alırken Internet Katmanına veri iletir.
TCP / IP Modeli ile OSI Modeli arasındaki benzerlikler:
- Reklamlar
- Her ikisi de mantıksal modellerdir.
- Her ikisi de ağ oluşturma için standartları tanımlar.
- Her ikisi de, ağ standartları ve cihazları oluşturmak ve uygulamak için bir çerçeve sunmaktadır.
- Her ikisi de ağ iletişim sürecini katmanlara ayırır.
- Her iki modelde de, tek bir katman belirli bir işlevi tanımlar ve yalnızca bu işlev için standartları belirler.
- Her iki model de bir üreticinin, diğer üreticilerin ürettiği cihazlar ve bileşenlerle bir arada bulunabilen ve birlikte çalışabilecek aygıtlar ve ağ bileşenleri yapmasına izin verir.
- Her iki model de karmaşık işlevleri basit bileşenlere bölerek sorun giderme işlemini basitleştirir.
OSI Modeli ile TCP / IP Modeli arasındaki farklar:
- OSI Katman modelinde yedi katman varken, TCP / IP modelinde dört katman vardır.
- Bilgisayar ağlarında TCP / IP hala kullanılıyorken, OSI Katman modeli artık kullanılmamaktadır.
- Üst katmanların işlevselliğini tanımlamak için, OSI üç ayrı katman kullanır (uygulama, sunu ve oturum), TCP / IP ise tek katman (uygulama) kullanır.
- Tıpkı üst katmanlar gibi, OSI de alt katların işlevselliğini tanımlamak için iki ayrı katman (Fiziksel ve Veri bağlantısı) kullanırken, TCP / IP de bunun için tek bir katman (Bağlantı) kullanır.
- Yönlendirme protokollerini ve standartlarını tanımlamak için, OSI Ağ katmanını kullanırken, TCP / IP İnternet katmanını kullanır.
- TCP / IP modeline kıyasla, OSI modeli iyi belgelenmiştir ve standartları ve protokolleri daha ayrıntılı olarak açıklamaktadır.
